رویکردهای طرحواره درمانی یک برنامه جامع برای ارائه درمان به بیماران است. طرحواره درمانی شامل انتخاب روشها، داروها و تدابیر درمانی مناسب برای بهبود و حفظ سلامتی بیمار میشود. اصلی ترین رویکردهای طرحواره درمانی شامل رویکرد بالینی، تعاملی، تصمیمگیری مشترک، پیشگیری و حفظ سلامت میشوند. ما در این مقاله قصد داریم درباره اصلی ترین رویکردهای طرحواره درمانی اطلاعاتی را ارائه دهیم.
طرحواره درمانی چیست؟
طرحواره درمانی (Schema therapy) یک مفهوم مهم در حوزه بهداشت و درمان است که به منظور برنامهریزی و اجرای بهینهتر درمان بیماران ایجاد میشود.
این طرح به صورت کامل توصیف میکند که چگونه درمان و مراقبتهای پزشکی برای بیمار خاصی ارائه میشود.
طرحواره درمانی با توجه به تشخیص پزشکی و نیازهای بیمار، جزئیات مراحل و روشهای درمانی، داروها، تغذیه، مشاوره و سایر اقدامات مرتبط را تعیین میکند.
یکی از اجزای اساسی یک طرحواره درمانی شامل تشخیص و ارزیابی میشود. در این مرحله، پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی بیمار، آزمایشها، تستها و ارزیابیهای دقیق، تشخیصی دقیق از وضعیت بیماری را ارائه میدهد.
پس از تشخیص، طرحواره درمانی به دقت برنامهریزی میشود. این برنامه شامل نوع درمان (دارویی، جراحی، فیزیوتراپی و غیره)، مدت زمان درمان، دوز داروها و دستورات خاصی است که بیمار باید رعایت کند.
بهتر است بدانید که طرحواره درمانی به مرور زمان ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد. بنابراین، ارزیابی مداوم و پیگیری وضعیت بیمار توسط پزشک برای اطمینان از تاثیرات مثبت درمان و اصلاح طرحواره درمانی در صورت لزوم انجام میشود.
به طور خلاصه، رویکردهای طرحواره درمانی ابزاری است که برای بهبود و حفظ سلامتی بیماران بهکار میرود. این طرح با توجه به تشخیص پزشکی، نیازها و شرایط بیمار، به عنوان یک نقشه جهت ارائه درمان مناسب، کامل و جامع عمل میکند.
سوالاتی که مشخص می کند شما دارای طرحواره هستید یا خیر:
- آیا نمیتوانید از وجود این فکر که هرلحظه ممکن است اتفاق بدی بیفتد خلاص شوید؟
- آیا همواره احساس میکنید به تنهایی نمیتوانید از پس مسائل برآیید و نیاز دارید همیشه کسی کمکتان کند؟
- آیا اکثر روابط شما به دلایل تکراری منجر به شکست شده است؟ آیا همواره وارد روابطی میشوید که طرف مقابل شما را نادیده میگیرد؟آیا عاشق کسانی میشوید که تعهدی در رابطه ندارند؟
- آیا همواره از خودتان انتقاد میکنید؟ آیا با انتقادهایتان از خود شخصیت خودتان را در حضور افراد زیر سوال میبرید؟
- آیا در روابط اجتماعی اکثرا به نفع دیگران رفتار می کنید تا نفع خودتان؟ آیا با اولویت قرار دادن خواستههای خودتان، دچار احساس گناه میشوید؟
- آیا همیشه میخواهید در همه کارها بهترین باشید؟ آیا اغلب انجام دادن کارهایتان شما را راضی نمیکند مگر اینکه در بالاترین سطح انجام شده باشند؟
انواع طرحواره درمانی + 4 رویکرد
در علم روانشناسی طرحوارههای متعددی به عنوان انواع طرحوارهها معرفی شدهاند. در این مقاله براساس طرحوارههای معرفی شده در کتاب “زندگی خود را دوباره بیافرینید” به معرفی طرحوارههای معروف و شناخته شده میپردازیم.
- طرحواره رهاشدگی
- طرحواره بیاعتمادی و بدرفتاری
- طرحواره محرومیت هیجانی
- طرحواره طرد اجتماعی
- طرحواره وابستگی
- طرحواره آسیبپذیری
- طرحواره نقص/ شرم
- طرحواره شکست
- طرحواره اطاعت
- طرحواره معیارهای سختگیرانه
- طرحواره استحقاق
طرحوارههای درمانی بر اساس رویکردهای مختلفی اجرا میشوند که هدف آنها ارائه درمان مناسب و بهینه به بیماران است.
1. رویکرد بالینی
یکی از رویکردهای طرحواره درمانی، رویکرد بالینی است. در این رویکرد، تصمیمات درمانی بر اساس شواهد علمی و تجربیات پزشکی اتخاذ میشود.
از مزایای رویکرد بالینی میتوان به اطمینان از اساس علمی درمان، ترکیب بهینه داروها و روشهای درمانی، و اجتناب از تصمیمگیری بر اساس تصورات شخصی اشاره کرد.
در این رویکرد، تصمیمات درمانی بر اساس شواهد علمی و اطلاعات پزشکی قبلی اتخاذ میشود. این شواهد ممکن است از تحقیقات بالینی، آزمایشهای کنترلشده، مطالعات اپیدمیولوژیکی و دادههای کلینیکی بهدست آمده باشد.
پزشک با بررسی دقیق و دانش علمی، به تصمیمگیری درمانی میپردازد که اطمینان از اثربخشی و ایمنی آن دارد. این رویکرد به تجمیع تجربیات پزشکان و ارائه بهترین درمانها از طریق دستورالعملهای کلینیکی مناسب منجر میشود.
بیشتر بخوانید: طرحواره درمانی و محو دیوار نوشته های ذهنی مخرب
2. رویکرد تعاملی
رویکرد تعاملی به عنوان یکی از اصلی ترین رویکردهای طرحواره درمانی شناخته میشود.
این رویکرد به مشارکت بیشتر بیمار در فرآیند تصمیمگیری میپردازد و به تبادل اطلاعات و نظرات بین پزشک و بیمار تاکید میکند. این رویکرد میتواند به افزایش همکاری بیماران در اجرای طرحواره و افزایش تعهد به درمان کمک کند.
رویکرد تعاملی تاکید دارد که بیماران نه تنها دریافت کنندگان درمان هستند، بلکه نقش فعال در فرآیند تصمیمگیری هم دارند. پزشک در این رویکرد با به اشتراک گذاری اطلاعات به طور دقیق ترجیحات و اهداف بیمار، با وی همکاری میکند تا یک طرحواره درمانی مناسب و با توجه به موقعیت شخصی ایجاد شود.
جالب است بدانید که رویکرد تعاملی میتواند به افزایش تطابق و تعهد بیمار نسبت به درمان منجر شود.
3. رویکرد تصمیمگیری مشترک یا گروهی
در رویکرد تصمیم گیری مشترک، تصمیمات درمانی با توجه به ترجیحات و اهداف بیمار به همراه دانش پزشکی اتخاذ میشود. این رویکرد به بیماران اجازه میدهد که در فرآیند تصمیمگیری مشارکت کنند و درمانی را انتخاب نمایند که با مقدار بیشتری باور و تطابق با اهداف شخصی خود دارد. در رویکرد تصمیم گیری مشترک به عنوان یکی از اساسی ترین رویکردهای طرحواره درمانی، تصمیمات درمانی با ترکیب دانش پزشکی و ترجیحات بیمار اتخاذ میشود.
پزشک به بیماران توضیح میدهد که چه گزینههای درمانی موجود است، مزایا و معایب هر گزینه را توضیح میدهد و با توجه به اطلاعات به دست آمده، بیمار با پزشک درمورد گزینهی مناسب تصمیم میگیرد. این رویکرد به بیماران اطمینان میدهد که در فرآیند درمانی مشارکت دارند.
طرحواره درمانی گروهی توسط فارل و شاو ایجاد شد. مدل GST طرحواره درمانی فردی یانگ (ST) (2003) و نتیجه تحقیقات ST از آرنتز (2009) را ادغام می کند. طرحواره درمانی گروهی (GST) از روان درمانی اولیه فردی که توسط جفری یانگ توسعه یافته است، ایجاد شده و یک مدل جامع را تشکیل می دهد که در آن مداخلات شناختی، تجربی یا متمرکز بر هیجان و الگوهای رفتاری در هم آمیخته می شود. نسخه گروهی طرحواره درمانی به طور قابل توجهی به کاهش علائم و بهبود عملکرد و کیفیت زندگی مراجعان کمک میکند. GST یک درمان فرا تشخیصی است و می تواند در گروه های تشخیصی مختلط یا همگن و در مدت ها و شرایط مختلف ارائه شود.
GST از سه جزء تشکیل شده است:
- آگاهی حالت
- مدیریت حالت
- و درمان حالت
با مداخلات در این سه مولفه با حالت های مختلف تمرین خواهد شد. به این ترتیب شرکتکنندگان تکنیکهای مرکزی GST را تجربه و تمرین میکنند و احساس عمیقی از آنچه GST میتواند ارائه دهد، دریافت میکنند.
4. رویکرد پیشگیری و حفظ سلامت
یکی دیگر از اصلی ترین رویکردهای طرحواره درمانی، رویکرد پیشگیری و حفظ سلامت است.
این رویکرد تاکید دارد که بهترین درمان جلوگیری از بروز مشکلات بهداشتی است. در رویکرد پیشگیری و حفظ سلامت، برنامههای پیشگیرانه و تغییر سبک زندگی به منظور حفظ سلامتی و پیشگیری از بروز بیماریها مورد تاکید قرار میگیرد.
به عبارتی دیگر این رویکرد به جلوگیری از بروز بیماریها و حفظ سلامتی افراد توجه دارد. به جای تمرکز بر درمان بعد از بروز بیماری، این رویکرد بر ترفیع سطح سلامتی و پیشگیری از بروز مشکلات میافزاید. تغییر سبک زندگی، تغذیه مناسب، واکسیناسیون و مشاورههای بهداشتی از ابزارهای اصلی این رویکرد هستند.
بیشتر بخوانید: نوشتار درمانی چیست؟
مراحل اصلی طرحواره درمانی
گام اول
در روش طرحواره درمانی ابتدا رواندرمانگر با استفاده از پرسشنامه های مشخصی به صورت شفاهی یا کتبی و همچنین مرور خاطرات دوران کودکی مراجع به شناسایی طرحوارههای موجود میپردازد. درمانگران در این مرحله سعی خواهند کرد به مراجع کمک کنند تا کودک درون خود را که از تجربیات تلخ کودکی آسیب دیده است درک کنند و تمام دردهایی را که در دوران کودکی تجربه کردهاند احساس کنند.
اگرچه این مساله دردآور به نظر میرسد اما تا زمانیکه مراجع بخواهد از این دردها فرار یا آنها را انکار کند نمیتواند قدم در مسیر التیام آنها بگذارد. از آنجا که در طی این تجربه ممکن است فرد دچار تجربه هیجانات منفی بالایی شود حضور یک درمانگر دارای صلاحیت که کاملا با روش طرحواره درمانی آشنا است لازم و مفید خواهد بود.
گام دوم
در گام دوم طرحواره درمانی رواندرمانگر با استفاده از تمرینهای موثری طی جلسات منظم به کمرنگ کردن و سپس از بین بردن باورهای غلطی که منشا آنها طرحوارهها می باشند می پردازد. درواقع درمانگر در این گام به مراجع کمک میکند تا باورهای غلطی که در مرحله قبل شناخته است را به صورت عقلانی و منطقی به چالش بکشد و زیر سوال ببرد.
مراجع در این مرحله با کمک درمانگر با استفاده از پیدا کردن شواهدی که مخالف طرحوارههایش هستند، به صحت باورهای ناشی از طرحوارههای درونیاش شک خواهد کرد و آنها را قابل تغییر خواهد دانست.
گام سوم
مرحله سوم طرحواره درمانی، جایگزین کردن آنها با باورهایی است که منجر به تجربه احساسات خوشایند به جای احساسات ناخوشایند قبلی و تصمیم گیری صحیح فرد در مسائل مختلف زندگی بدون دخالت ناخوداگاه طرحوارههای شخصیتی خواهند شد.
بدیهی است که موثر واقع شدن این مراحل به همکاری مداوم و منظم مراجع با رواندرمانگر و عمل به تمرینهای ارائه شده از سوی درمانگر وابسته خواهد بود.
طرحواره درمانگر کیست؟
طرحواره درمانگر به فردی اطلاق میشود که تحصیلات و آموزشهای معتبر در زمینه روانشناسی و رواندرمانی داشته باشد و با استفاده از این دانش و مهارتها، به ارائه مشاوره و درمان به افرادی که با اختلالات روانی یا روحی روبرو هستند، میپردازد.
طرحواره درمانگر مسئول کمک به مشتریان در تحلیل مشکلات، ارائه راهحلها، تسکین احساسات منفی و بهبود کیفیت زندگی آنها است.
طرحواره درمانگران میتوانند با انواع مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن، اعتیاد، اختلالات خواب، مشکلات روابطی و خانوادگی و موارد مشابه کار کنند.
همچنین، طرحواره درمانگران میتوانند در بخشهای مختلفی از جامعه از جمله مدارس، مراکز بهداشت روانی، مراکز مشاوره، بیمارستانها، سازمانهای مرتبط با بهبود روانی و… فعالیت نمایند.
اهمیت اصول اخلاق حرفهای، توانایی در برقراری ارتباط مؤثر، توجه به تنوع مشتریان و تعامل با آنها، تخصص فنی، تجربه کاری و توانایی رشد شخصی در زمینههای مرتبط با روانشناسی و رواندرمانی، مواردی است که یک طرحواره درمانگر خوب از دیگران تمایز میدهد.
6 ویژگی طرحواره درمانگر مناسب
طرحواره درمانگر خوب باید دارای ویژگیهایی باشد که به ایجاد یک رابطه درمانی مؤثر و بهبود حال مشتریان کمک کنند. در ادامه شش ویژگی اصلی یک طرحواره درمانگر خوب را بررسی میکنیم.
برخورداری از تخصص و آموزش لازم
طرحواره درمانگر خوب باید دارای تحصیلات و آموزشهای معتبر در زمینه روانشناسی و رواندرمانی باشد.
آگاهی از تکنیکها و مدلهای مختلف درمانی و توانایی انتخاب بهترین روشها بر اساس نیازهای مشتریان، از ویژگیهای مهم یک درمانگر خوب است.
مهارتهای ارتباطی عالی
طرحواره درمانگر خوب باید توانایی خوبی در برقراری ارتباط مؤثر با مشتریان داشته باشد. این شامل گوش دادن فعال، اظهار توجه به احساسات و نیازهای مشتریان، و توانایی انتقال اطلاعات و مشاوره به شیوهای واضح و قابل درک میشود.
همدلی و توجه به مشتری
ضرورت دارد طرحواره درمانگر مناسب از قدرت همدلی برخوردار باشد و توانایی درک عمیقی از تجربیات و احساسات مشتریان را داشته باشد. توجه به مشتریان به عنوان افراد منحصر به فرد و ارزشمند، میتواند فرآیند درمان را تسهیل ببخشد.
رشد شخصی و حرفهای
یک طرحواره درمانگر مناسب باید با تحولات حوزه روانشناسی و رواندرمانی به روز باشد. تسلط به مفاهیم جدید، مطالعات پیشرفته و مشارکت در آموزشها و کارگاههای حرفهای، نشان از تمایل به رشد شخصی و حرفهای دارد.
توانایی تطبیق و انعطافپذیری
بهتر است طرحواره درمانگر خوب توانایی تطبیق با نیازها و وضعیتهای مختلف مشتریان را داشته باشد.
هر فرد دارای ویژگیها، مشکلات و زمینههای مختلفی است و درمانگر باید قادر به انعطاف و تعامل با تنوع این وضعیتها باشد.
احترام به اخلاق حرفهای
یک طرحواره درمانگر خوب از اصول اخلاق حرفهای پیروی میکند و به عنوان یک متخصص، مشتریان را با احترام و شفافیت تحت درمان قرار میدهد. حفظ حریم خصوصی، اعتماد و احترام به اصول اخلاقی در روابط با مشتریان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
به طور کلی، یک طرحواره درمانگر خوب باید دارای تخصص فنی و انسانی باشد، توانایی برقراری ارتباط مؤثر داشته باشد، توجه و همدلی نسبت به مشتریان را نشان دهد، در جهت بهبود خود پیشرفت کند و از اصول اخلاق حرفهای پیروی کند.
مهم ترین محدودیتهای طرحواره درمانی
محدودیت زمانی
- محدودیت زمانی به عنوان یکی از محدودیتهای طرحواره درمانی به محدودیتی اشاره دارد که به دلیل نیاز به زمان کافی برای اجرای فرآیند درمانی و تحقیق در عمق مسائل فرد، ممکن است تاثیر مثبت و منفی داشته باشد.
- در طرحواره درمانی، اجرای مراحل مختلف درمان و تغییر الگوهای شخصیتی زمانبر است و نیاز به تفکر و تامل دقیق دارد.
- طرحواره درمانی ممکن است به عنوان یک روش درمانی طویلمدت شناخته شود. این به دلیل ترکیب تغییر در الگوهای عمیق و تاریخچهٔ شخصیتی فرد، زمان زیادی ممکن است برای دستیابی به تغییرات مثبت نیاز باشد.
- طرحواره درمانی نیازمند تحلیق و تحقیق در عمق مسائل روانی و رفتاری فرد است تا الگوهای ناخوشایند را شناسایی کند و به تغییر آنها بپردازد.
- این فرآیند زمانبر است و نیازمند تمرکز و زمان کافی برای تحقیق و تفکر میباشد.
- محدودیت زمانی مانع شکل گیری تعامل گسترده با مشتری میشود. در طرحواره درمانی، تعامل متخصص با مشتری بسیار مهم است.
- این تعامل نیازمند گوش دادن دقیق به مشتری، ارتباط گرفتن با احساسات و تجربیات او و ارائهٔ بازخورد مناسب است. این تعاملها زمان زیادی میطلبد.
- محدودیت زمانی در طرحواره درمانی ممکن است باعث شود فرآیند درمانی به طور کامل تکمیل نشود یا بهبود فرد نیازمند زمان بیشتری باشد.
از این رو، متخصصان در طرحواره درمانی باید به دقت زمانبندی را برنامهریزی نمایند و با توجه به محدودیت زمانی، بهترین راهحلها را برای بهبود وضعیت فرد انتخاب کنند.
پیچیدگی
طرحواره درمانی به عنوان یک روش درمانی ترکیبی دارای اجزای متعددی از جمله روشهای شناختی، رفتاری، تحلیلی و احساساتی است.
این ممکن است برای برخی از افراد و حتی متخصصان نیز پیچیده به نظر برسد.
پیچیدگی به عنوان یکی از محدودیتهای طرحواره درمانی به مفهوم ترکیب و گستردگی مفاهیم، تکنیکها و رویکردهای مختلفی که در این روش درمانی به کار میروند، اشاره دارد.
یکی از جنبههای مختلف پیچیدگی در طرحواره درمانی ترکیب مفاهیم است. طرحواره درمانی از مبانی متعددی چون تئوریهای شناختی، تحلیلی و رفتاری استفاده میکند. این ترکیب مفاهیم ممکن است برای برخی افراد و متخصصان پیچیده به نظر برسد.
بهتر است بدانید که هدف اصلی طرحواره درمانی تغییر الگوهای شخصیتی و رفتاری ناسالم است. این تغییرات عمیق و پیچیده ممکن است نیاز به زمان و تلاشهای مستدام داشته باشد.
تشخیص و درمان همزمان مسائل مختلف نیز با پیچیدگیهایی مواجه است. برخی افراد ممکن است با چندین مشکل روانی و اختلال مواجه باشند.
در طرحواره درمانی، نیاز است که به تشخیص و درمان همزمان این مسائل پرداخته شود که ممکن است پیچیدگی را افزایش دهد.
نیاز به متخصص ماهر
نیاز به متخصص ماهر به عنوان یکی از مهم ترین محدودیتهای طرحواره درمانی به اهمیت تخصص و آموزش لازم برای اجرای این روش درمانی اشاره دارد.
طرحواره درمانی یک روش ترکیبی است که از روانشناسی، رواندرمانی، تحلیل رفتاری و احساساتی استفاده میکند.
این روش به دلیل پیچیدگی و تنوع تکنیکها و مفاهیم مورد استفاده، نیاز به متخصصان با تجربه و آموزش دارد.
به عبارتی دیگر طرحواره درمانی از مجموعه مفاهیم و تکنیکهای گوناگونی تشکیل شده است که برای درک عمیق و اجرای صحیح آنها، نیاز به تخصص و آموزش مخصوص دارد.
متخصص ماهر باید قادر باشد این مفاهیم و تکنیکها را به درستی تبیین کند و در طول فرآیند درمانی از آنها استفاده کند.
علاوه بر این، در طرحواره درمانی، تشخیص دقیق و جامع مشکلات روانی و الگوهای ناسالم مشتری بسیار مهم است.
متخصص ماهر با تجربه بهترین تحلیل و تشخیص را انجام میدهد و به مشتری کمک میکند تا بهبود و تغییر مورد نیاز را تجربه کند.
مقاومت مشتری؛ مهم ترین محدودیتهای طرحواره درمانی
مقاومت مشتری به عنوان یکی از محدودیتهای طرحواره درمانی به معنای مخالفت یا تعارض فرد با فرآیند درمانی است. مقاومت مشتری میتواند از جنبههای مختلف مشاهده شود و فرآیند درمانی را کند و پیچیده کند.
برخی از افراد ممکن است به دلیل تغییر در الگوهای شخصیتی عمیق و بیشتر ترجیح دادهها، مقاومتی در برابر فرآیند طرحواره درمانی ارائه دهند.
به عبارتی دیگر بسیاری از افراد در مواجهه با تغییرات ناخوشایند یا ناآشنا ممکن است مقاومت نشان دهند.
طرحواره درمانی تغییرات عمیقی را در الگوهای شخصیتی و رفتاری افراد پیشبینی میکند، اما این تغییرات ممکن است برای مشتری ترسناک و ناخوشایند به نظر برسد.
علاوه بر این، از افراد به الگوهای شخصیتی و رفتاری ناسالم و مخرب خود پایبندی میکنند، حتی اگر این الگوها برایشان مشکلاتی ایجاد کنند. این ممکن است به دلیل تطابق با زندگی معمول و ترجیح دادن راحتی و تسلط بر تغییر باشد.
یکی از دلایل مقاومت مشتری نسبت به درمان، تردید و عدم اعتماد است. برخی از افراد ممکن است به موانع درمانی و کارایی طرحواره درمانی تردید کنند و به درمانهای جدید مشکوک باشند.
این ممکن است از نقدهای شخصی به خودشان یا تجربههای ناکامی در درمانهای گذشته نشأت بگیرد.
همچنین ممکن است شخص به دلیل حفظ هویت فعلی نسبت به درمان مقاومت نشان دهد. این نوع مقاومت ممکن است به دلیل ترس از از دست دادن جاذبگی یا شناخته شدن در محیطهای مختلف شکل بگیرد.
تأثیرات عاطفی ناخوشایند
تاثیرات عاطفی ناخوشایند به عنوان یکی از اصلی ترین محدودیتهای طرحواره درمانی به دلیل ماهیت عمیق و گاهاً تاریخچهٔ دراز مشکلات روانی فرد، به وجود میآیند. این تاثیرات میتوانند فرآیند درمانی را تشدید و به چالش بکشند.
یکی از تاثیرات عاطفی ناخوشایند که ممکن است در طرحواره درمانی به وجود آید، یادآوری خاطرات ناخوشایند است.
در طرحواره درمانی، افراد به تجربهها و خاطراتی که ممکن است ناخوشایند یا دردناک باشند، برمیخورند. این ممکن است منجر به تجربه مجدد درد و احساسات منفی شود. این قبیل تجربهها میتوانند از لحاظ عاطفی دشوار باشند و نیاز به تحمل احساسات ناخوشایندی داشته باشد.
افراد در طرحواره درمانی به تمایلات و احساسات عمیق و اساسی خود پی میبرند که ممکن است با احساسات و تجربیات فعلی آنها در تضاد باشد. این تضاد میتواند احساسات ناخوشایندی مانند تردید، افسردگی یا احساس ترس را ایجاد کند.
همچنین طرحواره درمانی به دلیل تغییر الگوهای شخصیتی و رفتاری عمیق، ممکن است مقاومت ذهنی و عاطفی در فرد ایجاد کند. این مقاومت میتواند به وجود آمدن تنش و درگیریهای داخلی منجر شود.
بدون شک برخوردهای محبتآمیز و حمایتی از متخصصین در طرحواره درمانی میتواند به کاهش تاثیرات عاطفی ناخوشایند کمک کند. ایجاد فضایی ایمن برای اشتراک تجربیات و احساسات ناخوشایند نیز میتواند فرآیند درمانی را یسرتر کند.
شایان توجه است که همه این رویکردها به ترکیبی از دانش پزشکی، تجربههای بالینی، شرایط بیمار، ترجیحات فردی و عوامل محیطی و اجتماعی تکیه دارند تا طرحوارهای مناسب و تناسبیافته با هر بیمار ایجاد شود.
امیدواریم از خواندن مقاله “اصلی ترین رویکردهای طرحواره درمانی” نهایت لذت را برده باشید.