دورههای MBA (کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار) که مخفف Master of Business Administration و DBA (دکتری مدیریت کسب و کار) که مخفف Doctorate of Business Administration است، هر دو به تحصیلات پسادانشگاهی (آزاد غیر دانشگاهی) در حوزه مدیریت کسب و کار ارتباط دارند. این دو دوره در برنامههای تحصیلی متفاوتی تأکید دارند و به دانشجویان راهکارها و مهارتهای مدیریتی را ارائه میدهند. علاوه بر دوره های mba و dba، در دانشگاه ها نیز رشته های mba و dba تدریس می شود. اما دوره های آزاد موسسات و کارگزاری های دانشگاهی با رشته های دانشگاهی متفاوت است!
مقدمه ای در باب معرفی دوره های MBA و DBA
دوره MBA یک دوره کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار است. در این دوره، دانشجویان با مفاهیم و تئوریهای مدیریتی آشنا میشوند و مهارتهای لازم برای موفقیت در محیط کسب و کار را پیشرفت میدهند. دوره MBA به دانشجویان کمک میکند تا درک عمیقی از مدیریت استراتژیک، بازاریابی، مالیات، منابع انسانی و موارد دیگر بدست آورند. این دوره عموماً به عنوان یک گام برای رشد حرفهای و پیشرفت در سطح ارشد در حوزه مدیریت در نظر گرفته میشود. مدارک ارائه شده در دوره های mba بسیار مهم است. در موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد، دوره mba در دو گرایش بازاریابی و استراتژی با ارائه مدرک معتبر وزارت علوم، فناوری و تحقیقات در یک دوره یکساله برگزار می شود.
دوره DBA یک برنامه دکتری در حوزه مدیریت کسب و کار است. در این برنامه، دانشجویان موضوعات پژوهشی و تجربی را در حوزه مدیریت مورد بررسی قرار میدهند و به توسعه دانش و نظریه در زمینه مدیریت میپردازند. دوره DBA موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد بر روی تواناییهای پژوهشی و تحلیلی دانشجویان تأکید دارد و آنها را برای انجام پژوهشهای پیشرو در حوزه مدیریت آماده میکند. افرادی که به دنبال شغلهای مدیریتی، تحقیق و تدریس در حوزه کسب و کار هستند، معمولاً دوره DBA را انتخاب میکنند.
در کل، MBA و DBA هر دو برنامههای آموزشی است که به افراد در جهت توسعه مهارتهای مدیریتی و دستیابی به سطح بالاتری از دانش در حوزه مدیریت کمک میکنند، اما میزان تأکید آنها بر تجربه عملی و پژوهشی متفاوت است. تفاوت این دوره ها با رشته های دانشگاهی در مدت زمان و اعتبار مدرک آنها است. موسسه آزاد عالی هفتاد با بکارگیری اساتید برجسته و مجوز وزارت علوم، سعی در ارتقای کیفیت و اعتبار دوره ها دارد.
دوره DBA چیست؟
شاید خیلیها دوره DBA را با دورههای دکتری و PhD اشتباه بگیرند و یا حتی به عمد بخواهند این دو دوره را یکسان جلوه بدهند. مهمترین دلیل این اشتباه لفظ “دکتر” است که خیلیها دوست دارند کنار اسمشان داشته باشند. وزارت علوم در ایران برخلاف بسیاری از کشورها دوره DBA را همتراز دوره PhD نمیشناسد. بنابراین شما با مدرک DBA نمیتوانید عضو هیات علمی دانشگاه باشید و اصولا نباید لفظ دکتر را کنار اسمتان قرار بدهید.
دکتری مدیریت کسب و کار یا DBA مخفف عبارت (Doctorate Business Administration) است، هدف این دوره توسعه مهارت های تحقیق و پژوهش در کنار اصول به کارگیری دانش مدیریتی برای حل عارضه های سازمانی می باشد. مخاطبان این دوره مدیران ارشد، مشاوران و مدرسان حوزه مدیریت بوده که پس از گذراندن آن به فهم عمیقی از دانش مدیریت در زمینه های بازاریابی، تفکر استراتژیک و منابع انسانی دست پیدا کرده، متدهای به کارگیری دانش مدیریتی برای حل عارضه های سازمانی را آموخته، مهارت های رهبری سازمانی خود را توسعه داده و توانمندی های خود برای تصمیم گیری و تفکر در شرایط بحران را ارتقا می دهند.
ثبت نام در دوره های مدیریتی موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد با ارائه مدرک معتبر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
مخاطبان دوره DBA چه کسانی هستند؟
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم دوره DBA یک دوره تخصصی است و اصولا مناسب هر شخصی نیست. پیش نیازهای اولیه شرکت در دوره DBA شامل موارد زیر است:
- آشنایی با مدلهای مدیریتی (گذراندن دوره MBA پیشنهاد میشود)
- داشتن حداقل ۵ سال سابقه کار مدیریتی
- علاقمندی به مطالعه عمیقتر در حوزه مدیریت
- علاقمندی به بحث رهبری و رفتار سازمانی
با این پیشفرض شما وقتی وارد دوره DBA میشوید با جمعی از مدیران حرفهای همکلاسی هستید که نه تنها سابقه مدیریتی بالایی دارند بلکه از نظر تئوریک هم به مباحث مدیریت مسلط هستند.
دوره DBA چه مهارتهایی به شما میآموزد؟
شما در دوره DBA قرار است که تئوریهای مدیریتی را با عمق بیشتر و در عین حال به صورت کاربردی بررسی کنید. بنابراین در این دوره قرار است که شما مدلهای مدیریتی را به صورت پیشرفته در عمل اجرایی کنید. مهمترین مهارتهایی که در دوره DBA به شما اضافه میشود را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- یادگیری عملی مدلهای پیشرفته رهبری در سازمان
- یادگیری کاربرد مدلهای پیشرفته رفتار سازمانی
- یادگیری مهارتهای تحلیل رفتار مصرفکننده
- یادگیری ابزار یپشرفته تحلیل آینده
- یادگیری مهارت تفکر سیستمی
- توسعه مهارتهای حل مساله و تصمیمگیری
- توسعه مهارتهای مدیریت منابع انسانی
مدرک دوره DBA چقدر معتبر است؟
این سوال بستگی به موارد زیادی دارد. اعتبار مدرک DBA به عوامل زیادی از جمله موسسه برگزار کننده دوره، اساتید و… دارد. در مقاله ۴ راه برای تشخیص اعتبار مدرک DBA این مبحث را بررسی کردهایم.
سرفصلهای دوره DBA
دورههای DBA در مراکز آموزشی مختلف معمولا سرفصلهای متفاوتی دارند. ما در موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد دوره DBA را منطبق بر سیلابس به روز در حوزه مدیریت برگزار میکنیم. دروس این دوره شامل موارد زیر است:
- آینده پژوهی و مدیریت ریسک
- مدیریت رفتار سازمانی
- اصول مذاکره پیشرفته
- مهارتهای حل مساله و تصمیمگیری
- همکاریهای تجاری و بینالمللی
- برنامهریزی توسعه فردی
- تفکر سیستمی
- رهبری
- برنامهریزی توسعه فردی
- حقوق کسب و کار
- مدلهای کسب و کار
- مدیریت منابع انسانی
- مدیریت سرمایهگذاری و بورس
- برندینگ شخصی
مزایای شرکت در دوره های DBA
در ادامه برخی از مزایای بالقوه دوره دکتری مدیریت حرفهای کسب و کار را شرح می دهیم.
1. به دست آوردن مهارتهای مدیریتی
دانش پژوهان در دوره دکتری مدیریت حرفهای کسب و کار، با مفاهیم مدیریتی پیشرفته و روشهای جدیدی برای مدیریت سازمانها و تیمها آشنا خواهند شد.
همچنین، شرکت کنندگان با کسب دانش عمیق در زمینه تحلیل دادهها، استراتژیهای بازاریابی، اصول مالی و سایر مهارتهای مدیریتی، میتوانند در خصوص مدیریت بهتر و موثرتر سازمان خود از آنها بهره مند شوند.
2. توسعه قابلیتهای پژوهشی
با انجام پروژههای پژوهشی در زمینه مدیریت حرفهای کسب و کار، شما میتوانید مهارتهای پژوهشی خود را تقویت کنید و با دانش و تجربیات خود به ارتقای تئوریهای موجود کمک کنید.
3. ارتباط با صنعت و زمینه علمی
با شرکت در دوره دکتری مدیریت حرفهای کسب و کار، شما با دانشمندان و صنعتگران برجسته در زمینه مدیریت حرفهای کسب و کار آشنا خواهید شد. در طی این روند زمینه برای شبکه سازی با آنها مهیا خواهد شد.
4. افزایش پتانسیل درآمدی
دوره دکتری مدیریت حرفهای کسب و کار میتواند به شما کم ترین دانش و مهارتهایی را بدهد که برای شروع یا بهبود بیزینس خود نیاز دارید. با این حال، افزایش سطح تحصیلات و داشتن مدرک دکتری میتواند فرصتهای شغلی و درآمدی بیشتری را برای شما فراهم کند، زیرا این مدرک به عنوان یک نشانه از تخصص و دانش عمیق شما در زمینه مدیریت حرفهای کسب و کار شناخته میشود.
5. توسعه مهارتهای تدریس
در دوره DBA، شما با تدریس و ارائه درسهای مدیریت به دانشجویان و دانشآموزان دیگر، مهارتهای تدریس خود را بهبود خواهید داد و در کنار این کار، میتوانید درآمد خود را افزایش دهید.
6. شناسایی فرصتهای جدید
در دوره دکتری مدیریت حرفهای کسب و کار، شما با تحلیل و بررسی رویکردهای مدیریتی جدید و روشهای نوین کسب و کار، میتوانید فرصتهای جدیدی را برای بیزینس خود شناسایی کنید و از آنها بهرهمند گردید.
7. تقویت روابط عمومی
با شرکت در دوره دکتری مدیریت حرفهای کسب و کار، شما با افراد متعددی از جامعه تحصیلی، صنعتی و علمی آشنا خواهید شد. این امر موجب تقویت روابط عمومی و شبکهسازی شما با افراد بیشتری خواهد شد که میتواند در آینده به شما در دستیابی به فرصتهای شغلی و موفقیت در کسب و کار کمک کند.
بازار کار دوره DBA چیست؟
بازار کار دوره DBA به عنوان یکی از محبوب ترین رشته های دکتری در دنیا، هر ساله جذابیت بیشتری برای داوطلبان جوینده به خود اختصاص می دهد.
با توجه به اینکه دکتری مدیریت حرفه ای کسب و کار یکی از بالاترین مدارک تحصیلی در زمینه مدیریت است، فارغ التحصیلان آن برای شرکت ها و سازمان هایی که به دنبال مدیرانی با توانایی های بالا در تصمیم گیری و مدیریت هستند، بسیار مورد توجه هستند.
در حالی که دانشجویان دوره DBA از این دوره با هدف افزایش دانش تخصصی خود و توانایی های تحقیقاتی بهره می برند، بازار کار برای آنها نیز بسیار وسیع است. فارغ التحصیلان این دوره می توانند به عنوان مدیران عالی، مشاوران مدیریت، اساتید دانشگاهی، محققان، کارشناسان ارشد و حتی کارآفرینان بازار کار وارد شوند.
در حال حاضر، شرکت ها و سازمان های بزرگ در سراسر جهان به دنبال فارغ التحصیلان دوره دکتری مدیریت حرفه ای کسب و کار هستند. این شرکت ها از افرادی با توانایی های تحقیقاتی، تصمیم گیری، مدیریت پروژه و تیمی، استفاده می کنند.
به طور کلی، با توجه به توانایی های دانشجویان دوره دکتری مدیریت حرفه ای کسب و کار، بازار کار برای آنها بسیار متنوع است و بسیاری از مراکز مختلف از جمله اداره های دولتی، شرکت های خصوصی، شرکت های نفت و گاز، بانک ها و موسسات مالی، شرکت های مشاوره، شرکت های فناوری اطلاعات، صنایع سنگین و خودروسازی و غیره به دنبال استخدام فارغ التحصیلان این رشته هستند.
همچنین، فارغ التحصیلان دوره DBA می توانند در صنایع مختلفی شامل مدیریت مالی، بازرگانی بین المللی، مدیریت منابع انسانی، بازاریابی، مدیریت پروژه، تحقیق و توسعه، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت ارتباط با مشتری و غیره به عنوان متخصصین برجسته شناخته شوند.
با وجود اینکه بازار کار برای فارغ التحصیلان دوره دکتری مدیریت حرفه ای کسب و کار بسیار بالا است، اما به دلیل رقابت بالا و تعداد فارغ التحصیلان بسیار بالا، این امر ممکن است برای برخی افراد دشوار باشد. برای رفع این مشکل، فارغ التحصیلان دوره دکتری مدیریت حرفه ای کسب و کار باید به دنبال فرصت های مختلف شغلی باشند، از جمله کار در شرکت های کوچک تا متوسط، شروع کار به عنوان کارآفرین و استفاده از توانایی های خود برای راه اندازی کسب و کار، ادامه دادن به تحصیلات و به دست آوردن مدارک دیگر در زمینه های مختلف و … .
بهتر است بدانید که دوره DBA باعث افزایش قدرت تصمیم گیری، توانایی حل مسئله، توانایی تحلیل و بررسی وضعیت ها و بازارها، توانایی مدیریت افراد و منابع و ارتباط با مشتریان و همکاران می شود.
در ایران نیز دوره دکتری مدیریت حرفه ای کسب و کار توسط دانشگاه های مختلفی ارائه می شود. از جمله دانشگاه های برجسته ای که این دوره را در ایران ارائه می دهند می توان به دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، شریف، تهران، شهید بهشتی، علم و صنعت، خواجه نصیر الدین طوسی و غیره اشاره کرد.
فرق دوره DBA با PhD مدیریت
فارغ از همه این سوبرداشتها دوره DBA تفاوتهای اساسی با دوره PhD دانشگاهی دارد. مهمترین فرق آن رویکردهای آنهاست. شما در دوره DBA روی کاربرد و به کارگیری مدلهای مدیریتی در سازمان تمرکز میکنید. اما در دوره PhD یاد میگیرید که چطور یک پژوهش علمی در حوزه مدیریت انجام داده و مرز علم مدیریت را توسعه بدهید.
شما به عنوان یک مدیر حرفهای نیازی ندارید که حتما دانشمند این حوزه هم باشید. بنابراین دوره دکتری مدیریت برای شما کاربردی نیست. دوره DBA به همین منظور طراحی شده تا بدون توجه به جنبه توسعه علمی، مهارتهای مدیریتی شما توسعه پیدا کند.
همچنین طول دوره DBA معمولا بین ۱ تا ۲ سال است در حالیکه برای گذراندن دوره PhD حداقل به ۴ سال زمان نیاز دارید. مخاطبان دوره DBA هم متفاوت بوده و شما سر کلاس DBA کنار مدیران با سابقه مینشینید در حالیکه در دورههای دکتری مدیریت همکلاسیهای شما اکثرا فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد مدیریت هستند که شاید حتی سابقه کار هم نداشته باشند.
دوره DBA در ایران معادل PhD نیست ولی نباید این برداشت بشود که این دوره ارزش علمی ندارد. کاربرد DBA برای مدیران است.
بیشتر بخوانید:
دوره MBA چیست؟
MBA مخفف ترکیب Master of Business Administration یا مدیریت ارشد کسب و کار است. این تخصص در حدود دههای ابتدایی 1900 پایه گذاری شد اما در ابتدای ظهور و شکل گیری چندان مورد استقبال قرار نگرفت. چرا که صاحبان کسب و کارها نیازی به حضور یک علم واحد که بتواند نحوه رهبری و سکان داری یک مجموعه، در هر کسب و کاری را آموزش دهد، احساس نمی کردند. رهبران سنتی کسب و کارها با تکیه بر همان اصول کهنه مدیریتی که اغلب بر پایه رئیس و مرئوسی بنا بود پیش میرفتند و شاید این علم را خطری برای اقتدار خود تلقی می کردند.
اما با پیشروی جسورانه علم MBA در بافت کسب و کارهای قرن جدید و موفقیتهای طوفانی بیزینسهایی که رهبران آنها به اصول مدیریت ارشد کسب و کار پایبندی میکردند، کم کم باور همگانی به سمت پذیرش حداکثری MBA رفت. اینجا بود که عصاره تمام علومی که میتوانست رهبر یک کسب و کار را به مدیر ارشد بیزینس خود تبدیل کند، در قالب دوره MBA تولد پیدا کرد. دورههایی که در شرایط و قالبهای مختلف حتی در آکادمیهای غیر دانشگاهی نیز برگزار میشوند و فرد فراگیر دوره میتواند مدرک MBA دریافت نماید. همچنین بهتر است بدانید که دانش پژوهان میتوانند پس از اخذ مدرک MBA در دورههای سطح بالاتر اعم از DBA حضور به عمل برسانند.
اهمیت تحصیل در دوره MBA
یکی از اهداف مشترک برای متخصصان تجارت، کسب مدرک MBA است. MBA یا کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی یک مدرک تحصیلات تکمیلی به شمار میرود که به توسعه مهارتهای رهبری و یادگیری اصول، متمرکز است.
با این حال در اکثر موارد، مزیتهای تحصیل در MBA بسیار گسترده است و شامل دسترسی به یک شبکه حرفهای قوی، دسترسی به فرصتهای شغلی و حقوق بالا میشود.
دوره MBA به موجب اهمیت فراوان در رده برترین انتخابهای شغلی قرار دارد. یک مدرک MBA می تواند در توسعه مهارتهای تجاری ضروری کمک نماید و راه را برای برقراری ارتباط با متخصصان صنعت میسر سازد. علاوه بر این میتواند دانش پژوه را از طریق انجمنهای مختلف با جهان مرتبط نماید.
از مزایای شرکت در دوره MBA موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد:
- پتانسیل حقوق و دستمزد بالا
- خلق فرصتهای پر رونق شغلی
- ایجاد تنوع در شبکههای حرفه ای و شغلی
- شکل گیری مهارت های رهبری
- توسعه تفکر استراتژیک
- خلق اعتبار و اعتماد
- ایجاد کننده مهارتهای نرم
- کمک کننده توسعه شخصی
- شکل گیری نوآوری
- تقویت مهارتهای کارآفرینی
- فراهم آورنده انعطاف پذیری در تغییر شغل
- ایجاد کننده چشم انداز شغلی بهتر
- فراهم کننده بینش بیشتر برای تجارت و بازار بین الملل
- ایجاد تمایز بین فارغ التحصیلان دوره MBA و سایر مردم
مدرک MBA حاکی از وجود مهارتهای مناسب در خصوص اداره یک شرکت است. زیرا در اکثر دورههای مدیریت ارشد کسب و کار موضوعات اصلی اعم از منابع انسانی، بازاریابی، حسابداری و آمار مورد مطالعه قرار میگیرند.
از آنجایی که مدرک MBA فرصتهای بسیاری را برای پیشرفت شغلی مهیا میکند، باور به اینکه مدرک مدیریت ارشد کسب و کار یک سرمایه گذاری عالی به شمار میرود و در دراز مدت سود قابل توجهی را به ارمغان میآورد، شدت یافته است.
بیشتر بخوانید: