بیزینس به‌عنوان یک مفهوم اساسی در دنیای کسب‌وکار نه تنها به معنای فعالیت‌های اقتصادی و تجاری است؛ بلکه شامل موارد دیگری نیز می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به عوامل مرتبط با راهبری، مدیریت و تصمیم‌گیری در یک سازمان یا کسب‌وکار اشاره کرد. بیزینس شامل تعاملات گسترده‌ای در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… می‌شود. به واسطه این تعاملات گسترده خدمات و تولیداتی به دنیا ارائه خواهد شد.
در این مقاله با نگاهی عمیق به مفهوم بیزینس، جایگاه آن در جوامع مدرن و اهمیت تدوین بیزینس پلن به‌عنوان ابزاری حیاتی و مهم برای موفقیت در کسب‌وکار پرداخته‌ایم. اگر شما نیز به‌دنبال راهکاری مفید و عملی برای موفقیت در کسب‌وکار خود هستید، این مقاله را از دست ندهید.
بیزینس چیست؟
بیزینس که مفهومی گسترده دارد، شامل فعالیت‌های متنوعی است که در جهت تولید کالا یا ارائه خدمات صورت می‌گیرد. این فعالیت‌ها شامل خرید و فروش، مدیریت، مالی، بازاریابی، منابع انسانی، تولید و خدمات مرتبط با صنایع مختلف می‌شود.
به‌بیانی دیگر می‌توان گفت که بیزینس به هر فعالیتی اطلاق خواهد شد که به‌منظور کسب درآمد، سود یا تامین نیازهای مخاطبان انجام شود. بیزینس می‌تواند در ابعاد کوچک در منزل صورت بگیرد یا در ابعاد بزرگ و گسترده انجام شود. شرکت‌های خصوصی، دولتی و سازمان‌ها نمونه‌هایی از بیزینس‌های کوچک و بزرگ هستند.
بیزینس در جامعه نقش اساسی ایفا می‌کند و برای رشد و توسعه اقتصاد اهمیت فراوانی دارد. فعالیت‌های بیزینسی سبب اشتغال‌زایی، ایجاد ثروت، ارتقا سطح زندگی افراد و توسعه جامعه خواهد شد.
بیزینس به‌عنوان عامل اجتماعی موثر در تعامل با محیط‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی اثرگذار است. به‌طور کلی می‌توان گفت که بیزینس به‌عنوان فعالیت گسترده اقتصادی و اجتماعی همه‌گیر و چندجانبه است و تاثیر عمیقی بر جوامع در کل دنیا خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: بیزینس کوچینگ چیست؟
بیزینس من کیست؟
بیزینس من یک مفهوم است که به فردی اطلاق خواهد شد که در یک واحد کسب‌وکار، شرکت، فعالیت تجاری و… اشتغال داشته باشد. این مفهوم به تمامی افرادی اشاره دارد که نقشی در بخش مدیریت، بازاریابی، فروش، تولید کالا، اجرا و… در یک کسب‌وکار داشته باشند. به‌همین دلیل به تمامی کارآفرینان، مدیران، صاحبان مشاغل کوچک و بزرگ، کارکنان و کارمندان بیزینس من گفته می‌شود.
هر فردی که در بیزینس فعالیت داشته باشد، نقش مهمی را در رشد و موفقیت کسب‌وکار ایفا می‌کند. همانطور که گفته شد، این افراد می‌توانند در حوزه‌های مختلفی به فعالیت بپردازند. مدیریت مالی، منابع انسانی، بازاریابی، فروش، تولید، خدمات مشتری و… از حوزه‌های فعالیت بیزینس من‌ها به‌شمار می‌روند.
فرد یا افرادی که در یک کسب‌وکار فعالیت دارند، اصطلاحا بیزینس من نامیده می‌شوند. این افراد دارای اهداف مشترکی هستند. همگی این افراد به سودآوری بیشتر و بهبود عملکرد در کسب‌وکار خود می‌اندیشند.
بیشتر بخوانید: بیزینس کوچ کیست؟
انواع بیزینس
تنوع بالای فعالیت‌ها و صنایع انواع مختلفی از بیزینس را تشکیل می‌دهند. این انواع براساس ماهیت فعالیت، محصولات، خدمات ارائه شده، شیوه مدیریت، مقیاس کسب‌وکار و ساختار سازمانی دسته‌بندی می‌شوند. هرکدام از انواع بیزینس شامل مزایا، ویژگی و چالش‌های مرتبط با خود هستند که براساس نیاز بازار، محیط و منابع متفاوت خواهند بود. در ادامه به معرفی انواع بیزینس پرداخته‌ایم.
1. کسب‌وکارهای خدماتی
کسب‌وکارهای خدماتی یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین انواع بیزینس محسوب می‌شود. این نوع از بیزینس خدمات متنوعی را شامل خواهد شد. مشاوره، حمل‌ونقل، خدمات مالی، حقوقی، فناوری اطلاعات و تبلیغات گوشه‌ای از این خدمات به‌شمار می‌روند.
2. تولید و صنعت
این مدل بیزینس به فعالیت‌های تولیدی و صنعتی اشاره دارد. محصولات متنوعی در این حوزه تولید خواهد شد که محصولات غذایی، پوشاک، ماشین‌آلات و… از جمله این تولیدات خواهند بود.
3. بازرگانی
فعالیت‌های مرتبط با تجارت و خرده‌فروشی محصولات مختلف یکی از انواع بیزینس محسوب می‌شود. فروشگاه‌ها، مراکز خرید، فروشگاه‌های آنلاین و… همگی جزء این دسته‌بندی کسب‌وکار هستند.
4. کسب‌وکارهای مبتنی بر فناوری
این مورد از انواع بیزینس شامل فعالیت‌هایی است که براساس فناوری پیشرفته مانند اینترنت، نرم‌افزار، اپلیکیشن، رباتیک، هوش مصنوعی و… انجام می‌شوند.
5. کسب‌وکارهای مالی
فعالیت‌های بانکی و مالی نیز جزء انواع بیزینس به شمار می‌روند. خدماتی مانند بورس، بیمه، سرمایه‌گذاری و… نیز که با امور مالی سروکار داشته باشند، جزء این مدل از بیزینس محسوب می‌شوند.
6. کسب‌وکارهای خودکار
کسب‌وکارهای خودکار شامل استفاده از سیستم‌های خودکار برای تولید محصول یا ارائه خدمات خواهد شد. کارخانجات خودکار، سامانه خودپرداز و خودروهای هوشمند جزء این دسته‌بندی از انواع بیزینس هستند.
اگرچه انواع بیزینس شامل موارد فوق می‌شوند؛ ولی دسته‌بندی دیگری را نیز برای آن درنظر می‌گیرند. این انواع شامل موارد ذیل خواهد شد:
- مالکیت یگانه «کسب‌وکاری با یک بیزینس من»
- شرکت‌های بزرگ، تضامنی و عمومی
- مشارکت محدود
- شرکت‌های خصوصی با مسئولیت محدود
- سازمان‌های غیرانتفاعی
- سازمان‌های دولتی
معرفی بیزینس پلن و راهنمای مراحل تدوین آن
بیزینس پلن یک سند جامع و کامل است که مروری بر اهداف، استراتژی‌ها، محصولات، خدمات، بازار هدف، ساختار سازمانی، مالیات، مدل کسب‌وکار و… را فراهم می‌کند. بیزینس پلن نقش مهمی در جهت‌دهی به هر کسب‌وکاری را ایفا می‌کند تا جایی که توانایی ایجاد راهبردهای موثر برای موفقیت را خواهد داشت. به‌بیان دیگر با استفاده از این سند بیزینس من‌ها می‌توانند مسیر رسیدن به اهداف و موفقیت را کوتاه‌تر کنند به رشد و توسعه کسب‌وکار خود بدون دغدغه بیاندیشند. در ادامه مراحل تدوین بیزینس پلن آموزش داده شده است.
1- تحلیل و تحقیقات
اولین قدم برای تدوین بیزینس پلن بررسی بازار، رقبا، مشتریان و محصولات مشابه خواهد بود. این مرحله به جمع‌آوری اطلاعات و تعیین نیازهای مشتریان می‌پردازد.SWOT یا همان نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها در این مرحله شناسایی خواهند شد و داداه‌های بازاریابی مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرند.
2- تعیین اهداف
این مرحله از تدوین کردن بیزینس پلن شامل تعیین اهداف کلی و موارد مهم می‌شود. حجم فروش، درآمد، سهم بازار، تعداد مشتریان و… از جمله مسائلی است که برای تدوین بیزینس پلن باید به آن‌ها پرداخت. مدیریت زمان نیز از موارد مهم و موثر در تعیین اهداف خواهد بود.
3- استراتژی و راهبردها
در مرحله سوم از تدوین بیزینس پلن باید به اتخاذ استراتژی‌ها و راهبردهای موثر برای رسیدن به اهداف اختصاص داده شود. این استراتژی‌ها شامل مواردی همچون بازاریابی، قیمت‌گذاری، محصولات و خدمات و تبلیغات است.
4- محصول یا خدمات قابل ارائه
در این مرحله برای تدوین بیزینس پلنی جامع باید به توصیف نقاط قوت و ضعف، مزایا و ویژگی‌های محصولات یا خدمات پرداخت.
5- منابع انسانی سازمان و مدیریت
در این قسمت برای تدوین بیزینس پلن باید نیازمندی‌های منابع انسانی مورد بررسی قرار بگیرند، ساختار سازمانی، شرایط کاری و مدیریت از جمله این موارد محسوب می‌شوند.
6- برنامه عملیاتی
در این مرحله برنامه‌های عملیاتی برای رسیدن به اهداف تعیین شده مشخص خواهند شد. برنامه فروش، توزیع، تولید و خدمات پس از فروش از جمله مواردی است که باید در برنامه عملیاتی بیزینس پلن درنظر گرفته شود.
7- مالی
برآورد هزینه‌ها، درآمد، سرمایه، سود و زیان از جمله موارد مهمی هستند که در بیزینس پلن نباید آن‌ها را فراموش کرد. در این مرحله فرم‌های مالی ایجاد خواهند شد.
8- ارزیابی و تجزیه و تحلیل
در مرحله نهایی تدوین بیزینس پلن باید عملکرد و نتایج به‌دست آمده را مورد ارزیابی قرار داد تا بتوان درصورت لزوم تغییرات و بهبودهایی را برای رشد و پیشرفت بیشتر اعمال کرد.
بیشتر بخوانید: طرح کسب و کار چیست؟
دوره های مدیریتی موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد جهت آموزش جنبه های مختلف کسب و کار و تربیت مدیران و کارآفرینا خلاق و موفق:
کلام آخر
در این مقاله ما به بررسی مفهوم بیزینس، نقش و اهمیت آن در زندگی اجتماعی و اقتصادی پرداختیم. تبیین مفهوم بیزینس من در این مقاله به‌عنوان فردی که کسب‌وکار را هدایت می‌کند، نشان‌دهنده اهمیت جایگاه وی به عنوان رهبری قدرتمند خواهد بود.
هر کسب‌وکاری برای موفقیت، رشد و توسعه در حوزه فعالیتی خود نیازمند رهبر و مدیری توانمند است که بتواند مجموعه کوچک یا بزرگ خود را به ساحل امن و سودآوری بیشتر هدایت کند. برای موفقیت و دستیابی به اهداف در هر سازمان به بیزینس پلنی جامع و کامل نیاز خواهد بود. این برنامه تدوین شده با درنظر گرفتن تمامی جوانب راه رسیدن به هدف را هموارتر می‌سازد. همچنین این برنامه کمک می‌کند تا با چالش‌های کمتری در طول مسیر رشد و توسعه مواجه شویم و درصورت رویایی بهترین عملکرد را نشان دهیم. استفاده از راهنمایی‌های بیزینس کوچ باتجربه نیز می‌تواند، عامل موثری در موفقیت محسوب شود.
بیشتر بخوانید:
تکنیک‌های مدیریت زمان ویژه مدیران کسب و کار
تفکر سیستمی چیست و چه اهمیی در سازمان دارد؟
