توسعه فردی یک فرایند پایدار و مادام العمر به شمار می رود که از طریق خودشناسی عاید می گردد. در شکل گیری توسعه فردی ضرورت دارد مهم ترین مهارت های زندگی نظیر تکنیک برقراری تعامل مناسب، مهارت های بین فردی و مهارت های حل مسئله فرا خوانده شوند. ما در این مقاله قصد داریم درباره ی “چیستی توسعه فردی و گام های مهم آن” مطالبی را ارائه دهیم.
توسعه فردی چیست؟
به فرآیندی پایدار که در خصوص پرورش مهارت های فردی و تحقق اهداف از توانمندی ها بهره می جوید، توسعه فردی اطلاق می شود. در توسعه یا بهبود فردی سعی بر آن است تا با برنامه ریزی، کلیه توانمندی های شخص شکوفا گردد. به عبارتی دیگر توسعه فردی یک روند مادام العمر به شمار می رود که به انسان کمک می کند تا اهداف زندگی و مهارت های فردی را برای تحقق توانمندی های خود ارزیابی نماید. این امر در پذیرش مسئولیت اقدامات نقش بسزایی دارد. با وجود اینکه احتمال عدم موفقیت به چشم می خورد، به موجب تعیین هدف کیفیت و میزان رضایت از زندگی قطعا ارتقا پیدا می کند.
در کل دوره توسعه فردی به مجموعه‌ای از فرآیندها و فعالیت‌هایی گفته می‌شود که به شخصیت و قابلیت‌های یک فرد برای رشد، پیشرفت و بهبود خود اختصاص داده می‌شود. این فرآیند به منظور تقویت مهارت‌ها، افزایش انگیزه و اعتماد به نفس، بهبود ارتباطات، ارتقاء کیفیت زندگی و دستیابی به آرمان‌ها و اهداف شخصی انجام می‌شود.
توسعه فردی شامل یک سری فعالیت‌ها و روش‌های متنوع است که به شخص کمک می‌کند تا با خودش آشنا شود، مهارت‌ها و استعدادهایش را شناسایی کند و آن‌ها را تقویت کند، مهارت‌های جدیدی را یاد بگیرد و به رشد و پیشرفت خود بپردازد. این فرآیند ممکن است شامل خواندن کتاب‌ها، حضور در دوره‌های آموزشی، شرکت در کارگاه‌ها و سمینارها، مشاوره‌گیری با مربی یا متخصص، تمرینات عملی و تجربی، توسعه مهارت‌های ارتباطی و همکاری، توسعه مهارت‌های رهبری و مدیریت زمان، تمرینات روانشناختی و روانکاوی و سایر روش‌های مشابه باشد.
توسعه فردی به افزایش خودآگاهی، توانایی‌های شخصی، ارتباطات بین فردی، مهارت‌های تصمیم‌گیری، انگیزه و اعتماد به نفس، ایجاد تعادل در زندگی، بهبود سلامت جسمی و روانی، کشف سرمایه‌ها و استعدادها، تعیین اهداف و برنامه‌ریزی موثر و دستیابی به موفقیت و رضایت در زندگی کمک می‌کند.
توسعه فردی یک فرآیند پیوسته است و همراه با تلاش و تمرینات مداوم است. اهمیت آن در این است که فرد را قادر می‌سازد تا با موفقیت با چالش‌ها و تغییرات زندگی روبرو شود و به بهترین نسخه خود دست یابد.
مهارت های توسعه فردی
در راستای پیشرفت و کوچینگ توسعه فردی می بایست با آغوش باز پذیرای یادگیری مهارت های خود بهبودی باشید. این قبیل مهارت ها که به صورت کامل در دوره لایف کوچینگ یا کوچینگ زندگی آموزش داده می شود، شامل صفات و ویژگی هایی هستند که به صورت بالقوه در درون هر شخص وجود دارند.
تکنیک برقراری تعامل مناسب
یکی از مهارت های رایج برای توسعه فردی، تعامل مناسب است. بی شک یک ارتباط خوب قادر می شود تا فرد بتواند افکار خود را با اطمینان و وضوح به دیگران انتقال دهد.
مهارت های بین فردی
مهارت های بین فردی به عنوان یک تکنیک برای توسعه فردی، در شکل گیری روابط موثر کمک شایانی می کند. شما می توانید با بهره گیری از این تکنیک، موقعیت های اجتماعی دیگران را تحت تاثیر قرار دهید.
مهارت های حل مسئله
مهارت های حل مسئله سبب می شوند تا شخص در هنگام مواجه با موانع بهترین راه حل ها را اخذ نماید.
مهارت های رهبری
مهارت های رهبری که در دوره بیزینس کوچینگ به صورت کامل به آن پرداخته می شود، باعث می شوند تا شما با تقویت روحیه و شکل گیری اعتماد به نفس دیگران را راهنمایی نمایید.
مهارت های انطباق پذیری
مهارت های انطباق پذیری به شما این امکان را می دهند که به راحتی با شرایط جدید سازگاری پیدا کنید. علاوه بر این، توانایی آرام ماندن در موقعیت های غیرمنتظره را کسب کنید.
دوره های روانشناسی مرتبط موسسه آزاد عالی هفتاد ویژه روان‌شناسان، روان درمانگران، دانشجویان و مشاوران با مدرک معتبر وزارت علوم:
اهمیت توسعه فردی
یک تصور غلط وجود دارد که توسعه فردی ویژه افرادی است که باید برای رسیدن به اهداف سخت تلاش کنند. در واقع اگر زندگینامه افراد موفق در سطح جهان را خوانده باشید، متوجه خواهید شد که باید حتی موفق ترین افراد هم برای پیشرفت تلاش کنند.
مغز انسان در راستای تداوم شکوفایی نیازمند دریافت اطلاعات جدید است. در حقیقت یادگیری یک فرایند مداوم به شمار می رود که تنها با خواست شخص توقف پیدا می کند.
با وجود اینکه توسعه فردی در طولانی مدت شکل می گیرد، از مزیت های گسترده ای برخوردار است.
بهبود مهارت های موجود
از ویژگی های بارز توسعه فردی می توان به یادگیری و رشد مهارت های شخصی اشاره کرد. در فرایند پیشرفت فردی فرد از اشتباهات گذشته درس می گیرد. زین پس با بهره گیری از آموزش و راهنمایی های لازم توانایی غلبه بر چالش های زندگی را کسب می نماید.
فراهم آوری شفافیت برای دید فردی
توسعه فردی به شخص کمک می کند تا یک تعریف دقیق و واضح را از چشم انداز ها و اهداف زندگی ارائه دهد. بی شک هنگامی که یک سری اهداف را برای خود تعیین می کنید، تدوین برنامه و عملی سازی آن آسان می گردد.
کمک به شناسایی توانمندی و پتانسیل های واقعی
به میزانی که بر روی مهارت ها و تواناهایی های خود کار کنید، می توانید توانمندی های پنهان را بهتر کشف نمایید. در واقع شما یاد می گیرد که با عبور از مرز های جدید، با بهره گیری از دانش به بهترین شکل توانایی کشف چیز های جدید را کسب می کنید.
ایجاد انگیزه و افزایش رضایت
از آنجایی که توسعه فردی توانایی کنترل امور را به شما می دهد، توانمند است. در واقع به موجب بهبود دائمی که از توسعه فردی حاصل می شود، فرد به احساس اعتماد و انگیزه بالایی دسترسی پیدا می کنید. در طی این روند بهره وری و کیفیت عملکرد ارتفا می یابد و بر میزان رضایت به طرز چشمگیری افزون می گردد.
همچنین بخوانید:
۱۰ روش کاربردی برای افزایش عزت نفس
چند راهکار کاربردی برای افزایش اعتمادبه‌نفس
8 گام توسعه فردی
- خودشناسی
- شکل گیری چشم انداز برای توسعه فردی
- تقویت مهارت شنیدن
- پذیرش خطاها و عبور از آن ها
- تقویت نقاط قوت
- ایجاد عادت های مثبت
- ورزش
- تقویت حس کنجکاوی و جست و جو گری
- برخورداری از منبع الهام و انگیزه
- تجربه توسعه فردی در زمینه های مختلف
- پذیرش تغییرات در مسیر توسعه فردی
- برنامه ریزی برای اهداف بلند مدت
- توسعه مهارت تاب آوری
- کشف ذهنیت رشد و پیشرفت
- مسئولیت پذیری
- مدیریت زمان
1. خودشناسی
اصلی ترین بخش توسعه فردی، دستیابی به یک شناخت از خود است. در گام بعدی شناخت توانایی، استعداد و شکوفا سازی توانایی های مختلف برای دستیابی به بهترین شخصیت اهمیت پیدا می کند.
در روانشناسی از خودشناسی برای توصیف اطلاعاتی استفاده می شود که شخص در راستای پاسخ به سئوال ” من چگونه فردی هستم؟” ارائه می دهد.
خود شناسی شامل آگاهی از افکار، احساسات و درونیات می شود. در شکل گیری ویژگی های فردی عوامل مختلفی نظیر خانواده، محیط و دوستان نقش دارند.
خودشناسی به خود آگاهی نیاز دارد. در واقع اگر خودشناسی شکل بگیرد، فرد می تواند ذهنیت و رفتار های خود را تشخیص دهد و در زندگی شخصی یک توسعه منحصر به فرد را اتخاذ نماید.
بی شک فردی که درباره شخصیت خود اطلاع کافی دارد، بهتر می تواند تصمیماتی را در زندگی خصوصی و شغلی بگیرد.
2. شبکه سازی
با شکل گیری ارتباط با افراد مختلف می توان به شناسایی ایده های جدید پرداخت و در محیط های گوناگون مدل رابطه ی صحیح را یاد گرفت. علاوه بر این، می توان به تشکیل رابطه هایی پرداخت که در آینده مفید واقع باشند.
بدین ترتیب بهتر است در جنبه های مختلف زندگی اعم از شخصی و حرفه ای شبکه سازی کنید.
3. توجه به نظرات اطرافیان
در راستای توسعه فردی نظر خانواده، دوستان و اطرافیان درباره دستاورد های موجود در زندگی اهمیت دارد. شما می توانید نظرات مثبت و انتقاد های آن ها را برای یافتن راه های بهبود عملکرد مد نظر قرار دهید.
در واقع در برخی موارد برای درک اشتباهات نظر های درونی و بی طرفانه کمک شایانی خواهند داشت.
4. اشتیاق برای یادگرفتن مهارت های جدید
یکی از گام های شکل گیری توسعه فردی، یاد گرفتن مهارت های جدید است. شما می توانید با اتکا به خود و شرکت در کلاس های مختلف مسیر یادگیری را فراهم کنید.
توجه داشته باشید که برخورداری از مهارت های مفید با افزایش اعتماد به نفس رابطه مستقیمی دارند.
5. مطالعه داشته باشید
مطالعه کتاب ضمن افزایش دامنه لغات و دانش، در شکل گیری اطلاعات مفید در حافظه نقش بسزایی دارد. علاوه بر این قادر است با تحریک مغز زمینه را برای تقویت مهارت تفکر خلاقانه فراهم نماید.
6. غلبه بر ترس ها
احتمال می رود ترس به عنوان یک مانع از شکل گیری رشد و پیشرفت جلوگیری نماید. به طور مثال اگر از صحبت کردن در یک جلسه واهمه دارید، در کلاس هایی عضو شوید که مهارت برقراری ارتباط با دیگران را آموزش می دهند.
7. تعیین ارزش های شخصی
نادیده گرفتن ارزش ها و چهار چوب های شخصی زمینه را برای کاهش تاب آوری در برابر چالش های زندگی مهیا می کند. در واقع ضرورت دارد در خصوص توسعه مهارت های فردی، به تعیین ارزش های شخصی بپردازید.
اگر ارزش هایی را برای خود مد نظر قرار دهید، دستیابی به اهداف معنا پیدا می کنند. به عبارتی دیگر با ارزش ها می توان در مسیر رسیدن به هدف حرکت کرد.
از جمله ارزش هایی که قادر هستند مسیر حرکت را به سمت توسعه فردی جهت دهند می توان به تلاش، مهربانی، خلاقیت و برقراری روابط عمیق با اطرافیان اشاره کرد.
8. خودباوری
خودباوری به‌عنوان یک ویژگی روانشناختی شناخته می‌شود و به اعتقاد به توانایی‌ها، استعداد و ارزش‌های فردی تمرکز دارد. خودباوری مانند یک پله اساسی افراد را از عدم اعتماد به خود به مرحله ایجاد اعتماد کامل هدایت می‌کند. این اعتمادبه‌نفس به افراد انگیزه بیشتری برای رسیدن به اهداف هدیه می‌دهد و به آن‌ها کمک می‌کند تا در مسیر موفقیت گام‌هایی رو به جلو بردارند.
خودباوری چنان جایگاه و اهمیت والایی دارد که به‌عنوان کلید موفقیت شناخته خواهد شد. به‌همین دلیل در این مقاله قصد داریم تا روش‌های رسیدن به خودباوری را مطرح کنیم و عوامل موثر بر آن را مورد بررسی قرار دهیم. مطالعات موردی و نمونه‌ها نشان می‌دهند که خودشناسی و خودباوری تاثیر چشمگیری بر موفقیت در زندگی حرفه‌ای و شخصی خواهد داشت. چنانچه شما نیز به‌دنبال موفقیتی چشمگیر هستید تا انتهای این متن ما را همراهی کنید.
4 مورد محدودیت و موانع دستیابی به توسعه فردی
1. استرس
در اکثر موارد زمانی استرس شکل می گیرد که بین نیاز ها و پیش بینی ها ناسازگاری وجود داشته باشد. در طی این روند بدن با مواجه با افکار ناسازگارانه واکنش هایی را بروز می دهد.
استرس به اشکال گوناگونی در بدن ظهور پیدا می کند. نشانه های استرس شامل سرگیجه، اضطراب، سفتی در عضلات، افزایش فشار خون و تند تپشی قلب می شود.
استرس و اضطراب قادر هستند ابعاد مختلف زندگی انسان را اعم از اجتماعی و فردی تحت تاثیر منفی قرار دهند. از آنجایی که استرس به عنوان مانع شکل گیری توسعه فردی شناتخته می شود، مدیریت آن اهمیت پیدا می کند.
موثر ترین روش برای مدیریت استرس، برون ریزی می باشد. در برون ریزی، ضمن پذیرش استرس، فرد از طریق نوشتن به ابراز آن می پردازد.
از سری عوامل موثر در مدیریت استرس می توان به مدیتیشن، پیاده روی و گوش سپردن به موسیقی های ملایم اشاره کرد.
بیشتر بخوانید:
کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی – mbsr
7 روش مؤثر و کاربردی برای مدیریت اضطراب
2. عدم توانایی در مدیریت زمان
یکی از مشکلاتی که سبب عدم دستیابی به توسعه فردی می گردد، ناتوانی در مدیریت زمان است. اغلب افراد با وجود میل به یادگیری مهارت های جدید، به موجب عدم برخورداری از زمان کافی از یادگیری سر باز می زنند.
بهترین راه برای مدیریت زمان، برنامه ریزی است. اگر بتوانید طبق یک برنامه کارآمد پیش بروید، زمینه برای پیشرفت و توسعه فردی هموار می گردد.
3. اهمال کاری
اهمال کارایی در معنای به تاخیر انداخت امور و فعالیت ها کاربرد دارد. اهمال کاری قادر است موانع گسترده ای را در مسیر موفقیت و توسعه فردی به ارمغان بیاورد.
با اهمال کاری روند انجام برنامه ها در خصوص دستیابی به اهداف به تاخیر می افتد. زین پس در قالب استرس، اضطراب و افسردگی بروز پیدا می کند.
برای رفع اهمال کاری می بایست عواملی را که شما را به اهمال کاری سوق می دهند، شناسایی نمایید. زین پس آن ها را یادداشت کنید و در راستای حل مشکل از افراد با تجربه و متخصص کمک بگیرید.
4. عدم برخورداری از اعتماد به نفس کافی
اعتماد به نفس محرک انگیزه و شوق برای حرکت در مسیر توسعه فردی است. بی شک فردی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار نباشد نمی تواند به مقابله با ترس ها بپردازد. لذا گمان می کند هیچ فردی حامی و پشتیبان او نخواهد بود.
بیشتر بخوانید:
